1)Przedwojenne życie społeczności żydowskiej w Berlinie.
2)Miejsca związane ze społecznością żydowską w Berlinie.
Żydzi mieszkają w Berlinie od średniowiecza. Dokumentalne wzmianki o społeczności żydowskiej pojawiają się w tym samym czasie co samo miasto – pod koniec XIII wieku.
Historia Żydów w Berlinie w średniowieczu
Do początku XIV wieku. Żydzi stanowili źródło dochodu dla margrabiów askańskich. Margrabiowie bawarscy (od 1324 r.) podobnie jak rada miejska, traktowali Żydów życzliwie. W 1320 r. Radzie miejskiej udało się przejąć na własność Żydów, co stało się źródłem dochodów miasta.
W Księdze Miejskiej szczególnie zaznaczono Żydów jako „bogatych”, to znaczy posiadających własne domy (Judenbuden), oraz „prostych” mieszkających z bogatymi lub poza miastem. Żydom pozwolono na podstawie specjalnego dekretu zaciągać pożyczkę pieniężną na określony procent. Rada miejska zezwoliła Żydom (1343 r.)ze względu na korzyści, jakie przynosili, na rzeź bydła.
Podczas epidemii dżumy w latach 1349-50. Żydów zabijano lub wypędzano z miasta, a ich domy palono. Jest prawdopodobne, że rada miejska wraz z duchowieństwem poparła powszechny wybuch przeciwko Żydom w celu przejęcia zrabowanego mienia żydowskiego.
Od 1354 r. Żydzi zaczęli wracać do Berlina. Nie pozwolono im jednak odbudować synagogi i modlili się w prywatnym domu.
Przez następne 150 lat nie ma informacji o losach ludności żydowskiej.
W 1510 r. Spalono 42 Żydów spośród mieszkańców margrabiego brandenburskiego, którzy zostali skazani na pożar w przypadku zbezczeszczenia hostii, po czym Żydzi berlińscy wraz ze współwyznawcami zostali wypędzeni Margrabia.
W latach 40. XVI wiek Elektor Joachim II pozwolił Żydom ponownie osiedlić się w Berlinie i patronował im tak bardzo, że niezadowolony był z rady miejskiej. W 1573 r. W Berlinie rozstrzelano bliskiego współpracownika elektora odpowiedzialnego za bicie monet Żyda Lippolda, którego oskarżono o otrucie elektora, a wszystkich Żydów wypędzono z Berlina „na zawsze”.
Początek nowej historii społeczności berlińskiej – XVII wiek.
Po wypędzeniu Żydów z Wiednia w 1670 r. Elektor zezwolił 50 zamożnym rodzinom żydowskim z Austrii na czasowe (na 20 lat) osiedlenie się na terenie margrabiego brandenburskiego (którego stolicą był Berlin) i Księstwa Crossen.
10 września 1671 r. Pierwsze dwie rodziny żydowskie otrzymały pozwolenie na osiedlenie się w Berlinie. Data ta była następnie obchodzona jako dzień założenia nowej gminy żydowskiej w Berlinie. Żydzi otrzymali pełną swobodę handlu, ale zabroniono im lichwy. Zabroniono także budowy synagog.
Dekret uzależnił kwestię imigrantów od ich sytuacji materialnej. Między innymi wprowadzono podatek patronacki w wysokości ośmiu talarów. Po 20 latach Żydzi chcący pozostać w Berlinie musieli uzyskać zgodę specjalnej komisji i zapłacić specjalny podatek.
W 1672 r. Zakupiono teren pod cmentarz gminy, aw 1676 r. Założono bractwo pogrzebowe „Gemiluth Chassadim”.
Od 1697 r. Żydom nie wolno było posiadać ziemi.
XVIII Wiek
W XVIII wieku. Żydzi zajmowali się głównie handlem, bankowością oraz handlem metalami szlachetnymi i kamieniami. Nadworni Żydzi odgrywali ważną rolę w gospodarce. Z czasem handel monetami był całkowicie skoncentrowany w rękach Żydów.
W 1700 r. Powołano nową komisję, która miała sporządzić ogólne rozporządzenie w sprawie Żydów. Liczba rodzin żydowskich w całym elektorze nie miała przekraczać pięćdziesięciu. Podatek od osób fizycznych w wysokości 8 talarów został zastąpiony podatkiem ogólnym w wysokości 3000 talarów rocznie na całą gminę. Ustalono nowy podatek generalny (dla protektoratu) na 1000 dukatów.
Na prośbę sklepikarzy ograniczono prawa handlowe Żydów: zakazano m.in. prowadzenia sklepów i skrzyń na bazarach, handlu, mieszania się na wsiach i wsiach.
W 1703 r. Franz Wenzel oskarżył Żydów o wyśmiewanie religii państwowej podczas odmawiania modlitwy „Aleinu”. Zarządzono dochodzenie i wydano rozkaz usunięcia niektórych słów z modlitwy i grzecznego wymówienia ich. Orzeczenie to było wielokrotnie odnawiane i potwierdzane. Modlitwę „Alein” wolno było odmawiać tylko w synagodze, donośnym głosem iw obecności przedstawiciela chrześcijańskiego, który był zobowiązany do czuwania nad dokładnym wykonaniem recepty. Następnie, na wniosek Mendelssohna, decyzja ta została anulowana.
W latach 1708 – 1750 istniała specjalna komisja do spraw żydowskich; sami Żydzi brali niewielki udział w zarządzaniu ich sprawami.
W 1714 r. Wydano nowy edykt, który zobowiązywał Żydów do płacenia wyższego podatku, ale rozszerzał ich prawa handlowe i zezwalał na wyższe stawki. W tym samym roku w obecności króla i jego dworu odbyła się uroczysta konsekracja pierwszej publicznej synagogi w Berlinie.
W 1722 r. (A według innych źródeł – w 1723 r.) Gmina żydowska przyjęła nowy statut zarządzania wewnętrznego. Zarząd podlegał corocznie komisji wybranej przez gminę. Wykluczenie członka ze wspólnoty wymagało jednomyślnej uchwały, a herem – zgody rabina i komisji. Poborcy podatkowi, którzy byli odpowiedzialni za prawidłowe pobieranie opłat własnym majątkiem, mieli prawo ścigać tych, którzy uchylali się od uiszczenia opłaty. Ustanowiono nowe dodatkowe podatki (na utrzymanie lombardów, małżeństwa itp.).
W 1730 r. Fryderyk Wilhelm I ograniczył liczbę Żydów, którym pozwolono mieszkać w Berlinie, do 120 rodzin. Zabroniono także Żydom uprawiania rzemiosła, z wyjątkiem wycinania pieczęci i robienia brokatu ze srebra i złota oraz rytualnego uboju bydła. W 1737 r.król nakazał eksmisję dodatkowych 60 rodzin żydowskich (powyżej limitu 120 rodzin), stwierdzając, że jest bardziej prawdopodobne, że straci resztę Żydów (z rocznym dochodem 20 000 talarów) niż pozwoli na wyzysk z innych jego przedmiotów.
W 1737 r. Żydzi zostali zmuszeni do oddania domów żołnierzom i przeniesienia się do baraków żołnierskich (znajdujących się w niehigienicznym stanie). Opracowano nowy statut, który miał ostatecznie zniszczyć gminę poprzez stopniowe zmniejszanie się liczby Żydów w Berlinie, ale nie uzyskał on mocy prawnej ze względu na śmierć Fryderyka Wilhelma I w 1740 r. CDN.
